آشنایی با Thin Clientها

آشنایی با Thin Clientها

آشنایی با Thin Clientها: همچنان که فناوری اطلاعات، توسعه بیشتری می یابد، شبکه ها نیز به عنوان یکی از پیامدهای این توسعه اهمیت بیشتری می یابند. اما شبکه ها فقط منحصر به انواع متداول LANها یا WANها نمی گردند و شبکه سازی روش های دیگری نیز دارد. در این زمینه تجهیزاتی مانند Thin Clientها، Net PCها و یا Network computerها مطرح می گردند که هر یک ویژگی های خاص خود را دارند. در این مقاله قصد داریم به معرفی فناوری مرتبط با Thin Clientها بپردازیم.

شبکه مبتنی بر Thin Client، شبکه ای مبتنی بر سرور است که تقریباً کلیه پردازش ها در آن توسط این سرور صورت می پذیرد. کلیه برنامه های کاربردی روی سرور اجرا شده و توسط Clientها قابل استفاده هستند. واژه thin در این تکنولوژی، به دلیل حجم پایین پردازشی است که توسط Clientها صورت می پذیرد. در مقابلِ این تکنولوژیFat Clientها مطرح می باشند که کلیه پردازش ها را روی Client انجام می دهند. به طور کلی ساختار شبکه های مبتنی بر Thin Client از یک سرور با قدرت بالا و تعدادی Client تشکیل شده است که کارآیی محدودی دارند.

همچنان که فناوری اطلا عات، توسعه بیشتری می یابد، شبکه ها نیز به عنوان یکی از پیامدهای این توسعه اهمیت بیشتری می یابند. اما شبکه ها فقط منحصر به انواع متداول LANها یا WANها نمی گردند و شبکه سازی روش های دیگری نیز دارد. در این زمینه تجهیزاتی مانند Thin Clientها، Net PCها و یا Network computerها مطرح می گردند که هر یک ویژگی های خاص خود را دارند. در این مقاله قصد داریم به معرفی فناوری مرتبط با Thin Clientها بپردازیم.

شبکه مبتنی بر Thin Client، شبکه ای مبتنی بر سرور است که تقریباً کلیه پردازش ها در آن توسط این سرور صورت می پذیرد. کلیه برنامه های کاربردی روی سرور اجرا شده و توسط Clientها قابل استفاده هستند. واژه thin در این تکنولوژی، به دلیل حجم پایین پردازشی است که توسط Clientها صورت می پذیرد. در مقابلِ این تکنولوژیFat Clientها مطرح می باشند که کلیه پردازش ها را روی Client انجام می دهند. به طور کلی ساختار شبکه های مبتنی بر Thin Client از یک سرور با قدرت بالا و تعدادی Client تشکیل شده است که کارآیی محدودی دارند.

Thin Client  چیزی جز یک کامپیوتر جمع و جور نیست اما این کامپیوتر برای استفاده به صورت یک پایانه ی شبکه ای طراحی و تنظیم شده است.

● یک شبکه مبتنی بر Thin Client چگونه فعالیت می کند؟

یک شبکه مبتنی بر این تکنولوژی دارای یک یا چند سرور با ویژگی های خاص می باشد. سیستم عامل این سرورها می تواند هریک از سیستم عامل های موجود (با توجه به برنامه های کاربردی موردنظر) نظیر یونیکس، لینوکس،

(Windows NT Terminal Server Edition (NT TSE ، یا ویندوز باشد. علاوه بر سیستم عامل، بر روی هر یک از این سرورها یک نرم افزار کنترلی وجود دارد که فعالیت های Clientها را کنترل می نماید. بسیاری از این نرم افزارهای کنترلی به صورت رایگان عرضه می شوند و معمولا ً توسط شرکت های نرم افزاری، تولید می گردند.

▪ کاربردها

این شبکه ها در بسیاری از سازمان ها مورد استفاده قرار می گیرند. اما بزرگترین مشتریان این شبکه ها، بانک ها، آژانس های هوایی و سازمان هایی هستند که دارای شعبات متعدد می باشند. امروزه از این تجهیزات برای تجهیز مدارس نیز استفاده می شود. با توجه به این نکته که سیستم های Thin Clientدارای هارددیسک نمی باشند و امکان download کردن نرم افزار نیز روی آن ها وجود ندارد، هیچ نوع ویروسی نمی تواند سیستم را مورد حمله قرار دهد. به این ترتیب امنیت این نوع سیستم ها تضمین شده می باشد. ارتقاء و نگهداری Thin Clientها بسیار ساده و مقرون به صرفه است. زیرا برای ارتقاء شبکه لازم است فقط سرور مربوطه را upgrade نمود.

▪ مزایا و معایب

مدیریت پذیری، هزینه پایین، امکان کنترل و نظارت و مواردی از این دست از جمله مزایای این گونه از شبکه ها می باشند که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.

▪ مدیریت پذیری

در این شبکه فقط کافی است سرور مدیریت گردد. جهت رفع نقایص احتمالی نیز سرور اصلی مد نظر می باشد.

▪ امنیت

در سیستم های Thin Client به علت عدم وجود نقطه ورود به شبکه، عدم امکان download کردن نرم افزار از اینترنت و نصب آن بر روی Clientها و همچنین عدم وجود هارد دیسک، ویروسی شدن سیستم ها غیرممکن است. همچنین با استفاده از امکانات سیستم مدیریتی و کنترلی موجود بر روی سرورها می توان دسترسی کاربران را نیز به نحو مطلوب محدود نمود.

▪ کنترل و نظارت

کاربران شبکه های Thin Client نمی توانند applicationهای خود را بر روی Client نصب نمایند همچنین قادر به تغییر پیکربندی سیستم نیز نمی باشند.

▪ هزینه سخت افزار

این تجهیزات از PCها به مراتب ارزان تر می باشند. به علاوه به دلیل عدم وجود قطعات جانبی، کمتر دچار خرابی می شوند. نکته قابل ذکر در این در نتیجه هزینه نگهداری این تجهیزات نیز کمتر است.

▪ سهولت ارتقاء

برای اضافه کردن ترمینال های جدید به شبکه، فقط کافی است از طریق نرم افزار مرکزی که روی سرور نصب شده نرم افزار کنترلی را روی Client جدید نصب نمود. در صورت خرابی نیز می توان به راحتی ترمینال مورد نظر را از شبکه خارج نمود.

▪ ذخیره انرژی

در مقایسه با کامپیوترهای شخصی، این سیستم ها انرژی کمتری مصرف می نمایند. در این سیستم ها به علت پردازش پایین، توان مصرفی آنها در حدود ده الی بیست وات در ساعت می باشد. در حالی که توان مصرفی یک کامپیوتر از نوع PC در حدود ۲۵۰ وات در ساعت می باشد.

اما معایب استفاده از این کلا ینت ها را می توان این گونه برشمرد:

▪ عدم انعطاف پذیری

در صورتی که نرم افزاری بر روی سرور نصب نشده باشد، کاربران نمی توانند از آن استفاده نمایند.

▪ وابستگی به سرور

با توجه به ساختار Thin Client، لازم است سرور از امنیت بالایی برخوردار باشد. زیرا در صورت از کار افتادن سرور، شبکه به طور کامل مختل خواهد شد. در نتیجه برای جلوگیری از این امر، روش های مختلفی جهت ایجاد redundancy نرم افزاری و سخت افزاری استفاده می شود. مکانیزم های متفاوت Failover نیز برای پردازنده ها و پایگاه داده مورد استفاده قرار می گیرد. امکان Load balancing سخت افزاری و نرم افزاری نیز برای این سرورها از موارد ضروری می باشد که همه این ها قیمت سرور موردنظر را به شدت بالا می برد.

▪ پهنای باند

مانند سایر شبکه های کامپیوتری، پهنای باند این شبکه نیز وابسته به تعداد Clientها می باشد. با توجه به انجام کلیه فرآیندهای پردازشی توسط سرور، ترافیک این شبکه بسیار بالا است. زیرا کلیه دستورات پردازشی باید به سرور منتقل شده و نتایج به Clientها تحویل گردند.

▪ کمبود فضای حافظه

با توجه به ساختار این سیستم ها امکان استفاده از هیچ نوع حافظه جانبی نظیر انواع دیسک ها وجود ندارد.

▪ استفاده از تجهیزات جانبی

در این نوع شبکه ها تجهیزات جانبی محدود می باشند. تجهیزاتی نظیر دوربین های دیجیتال یا تجهیزات تصویری را نمی توان به این ترمینال ها متصل نمود. اما در حال حاضر انواعی از ترمینال ها وجود دارند که پورت های مختلفی را پشتیبانی می کنند.

● امکانات ضعیف پشتیبانی از مالتی مدیا

برنامه های کاربردی که نیاز به پردازش های تصویری زیاد دارند، روی این شبکه ها به خوبی کار نمی کنند. زیرا کلیه فرآیندهای پردازشی توسط سرور مرکزی صورت می گیرد که در صورت تخصیص پردازنده به applicationهای مالتی مدیا، کارآیی شبکه به شدت کاهش می یابد. پیشرفت هایی که در زمینه تکنولوژی های پردازنده ها و سرورها صورت پذیرفته است، تا حدودی این قبیل مشکلات را کاهش داده است. اما هنوز هم عدم پشتیبانی از این چنین کاربردهایی از نقاط ضعف Thin Clientها محسوب می گردد.

● انواع Thin Client

همان گونه که اشاره شد این سیستم ها نیز انواع مختلفی دارند که با توجه به میزان پردازشی که توسط Clientها و سرور صورت می گیرد از یکدیگر متمایز می گردند. در ادامه تعدادی از انواع این سیستم ها معرفی می گردند.

▪ Ultra thin client

در این سیستم کاربر یک صفحه کلید، ماوس و مانیتور دارد. کلیه پردازشی که توسط Clientها در این سیستم انجام می شود پردازش ورودی صفحه کلید، ماوس و خروجی روی مانیتور می باشد و سایر پردازش ها توسط سرور انجام می شود. ترمینال های ویژه ای از این نوع، امکان پردازش کارت های هوشمند را نیز دارند.

▪ (Windows Based Terminal (WBT

این ترمینال ها خود بر دو نوع هستند:

۱) ترمینال های استانداردی که از پروتکل های (RDP (Remote Desktop Protocol مایکروسافت یا Citrix ICA (Independent Computing Architecture) استفاده می نمایند.

۲) ترمینال هایی که از سیستم عامل های نوشته شده توسط یک سازنده خاص (برای Clientهای خاص) استفاده می نمایند. البته ا ین سیستم ها از پروتکل های استاندارد نیز پشتیبانی می نمایند.

عمده ترین شرکت هایی که این نوع ترمینال ها را تولید می کنند عبارتند از: NCD ،Wyse ،Neoware و Compaq

در رابطه با این نوع ترمینال ها نکته قابل ذکر این است که مجموعه ای ازPC ها نیز وجود دارند که با محدود کردن عملکردشان می توان از آنها در شبکه های Thin Client استفاده نمود. از این PCها برای مواردی که کاربردهای چندرسانه ای در شبکه ها وجود دارد استفاده می شود. مثلا ً به این ترتیب پردازش های تصویری و صوتی توسط خود Client انجام می شود.

▪ Internet terminal

این ترمینال ها مرورگرهای اینترنت را به طور توکار ضمنی همراه دارند.

▪ Low spec PC solution

به علت عدم نیاز به پردازش توسط Clientها می توان از PCهایی که از رده خارج شده اند نیز برای ایجاد شبکه هایThin Client استفاده نمود. از این راه حل بیشتر در مدارس استفاده می شود.

▪ Tubby client

این نوع Clientها در حقیقت PCهایی می باشند که خود دارای سیستم عامل و applicationهایی مستقل هستند این PCها با استفاده از یک نرم افزار امکان اتصال به شبکه Thin Client را نیز دارند. به ترتیب می توانند از application هایی که روی سرور موجود می باشند نیز استفاده نمایند.

▪ Disabled PC solution

در این نوع از ترمینال ها، از امکانات موجود در PCها نظیر Floppy disk و CD استفاده نمی شود. و به اصطلاح آن هاDisable می شوند. البته این روش برای مدت زمان طولانی روش مناسبی محسوب نمی شود. در صورتی که از این شبکه در کنار یک شبکه استاندارد استفاده شود، راه حل بهینه ای است.

▪ Blade PC architecture

از این ساختار برای Clustering یا خوشه بندی استفاده می شود. در ساختار Blade PC از PCها به عنوان سرور استفاده می شود. این سرورها در یک محل به صورت متمرکز گرد آوری شده و یک سرور مدیریت، کلیه PCها را کنترل می نماید و ترافیک را میان آن ها تقسیم می نماید. کلیه اجزای جانبی نظیر صفحه کلید، ماوس و مانیتور کاربران از طریق یک ارتباط استاندارد (به طور مثال ۵-Cat به PCها متصل می شود. البته ا ین راه حل بسیار گران بوده و در عین حال ساختار مدیریتی پیچیده ای نیز دارد.

● پروتکل های ارتباطی

همان گونه که ذکر شد، دو پروتکل مطرح در این زمینه وجود دارند.

۱) پروتکل Citrix ICA: پروتکلی است محصول شرکت Citrix که به Clientها این امکان را می دهد تا با سرور مرکزی ارتباط برقرار نمایند. با استفاده از این پروتکل بسیاری از applicationهای تحت ویندوز قابل اجرا هستند.

۲) پروتکل RDP: این پروتکل که توسط شرکت مایکروسافت توسعه داده شده، نیز یک پروتکل ارتباطی است که امکان برقراری ارتباط میان سرور و Clientها را میسر می سازد.