بررسی فضاهای هارددیسک در سرور لینوکس
Category : لینوکس Linux
بررسی فضاهای هارددیسک در سرور لینوکس
مقدمه
گاها نیاز است تا فضای خالی و یا فضای استفاده شده در هارد بصورت دقیق برسی شود. این موضوع ممکن است دلایل متقاوتی داشته باشد، مانند: پر شدن فضای دیسک، برسی میزان فضای اشغال شده توسط یک یا چند دایرکتوری و … که در برخی مواقع که فضای هارد سرور پر شده و سرور از سرویس دهی خارج شده باید این پوشه ها مدیریت و در صورت عدم نیاز حذف گردند. در این مقاله با دستورات و سوییچ های مختلف جهت برسی میزان فضای دیسک، فایل و پوشه ها اشنا می شوید تا در زمان نیاز از ان استفاده نمایید.
دستوراتی که جهت برسی فضای دیسک آموزش داده میشود :
- دستور df : میزان فضای استفاده شده در دیسک را نشان می دهد.
- دستور du : میزان فضای استفاده توسط پوشه و یا فایل مشخض شده را نشان می دهد.
برسی فضای دیسک با استفاده از دستور df
از دستور df بسیار استفاده خواهید کرد ! پس سعی کنید این دستور و سوییچ های ان را بخاطر بسپارید. دستور df بدون سوییچ نیز فضای مصرف شده در هارد دیسک و دیگر حافظه های mount شده را نمایش میدهد، اما به دلیل نمایش اطلاعات به بایت تحلیل ان کمی سخت خواهد بود.
دستور:
|
1
|
df
|
خروجی:
|
1
2
3
4
5
6
7
|
Filesystem 1K–blocks Used Available Use% Mounted on
/dev/vda1 51474044 5065464 43770980 11% /
devtmpfs 500296 0 500296 0% /dev
tmpfs 508988 140 508848 1% /dev/shm
tmpfs 508988 57696 451292 12% /run
tmpfs 508988 0 508988 0% /sys/fs/cgroup
tmpfs 101800 0 101800 0% /run/user/0
|
برای نمایش قابل فهم اطلاعات میتوانید از سوییچ H و یا h استفاده نمایید. این دو سوییچ تقریبا تفاوت خاصی ندارند. در صوییچ H فضا تقسیم بر ۱۰۰۰ (فرمت بلاک در لینوکس) شده و در سوییچ h نیز فضا بر ۱۰۲۴ تقسیم میشود. برای برسی تفاوت این دو، دستور زیر را جهت مشاهده خروجی وارد نمایید:
دستور :
|
1
|
df –H
|
و
|
1
|
df –h
|
خروجی :
|
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
|
[root@server ~]# df -H
Filesystem Size Used Avail Use% Mounted on
/dev/vda1 53G 5.2G 45G 11% /
devtmpfs 513M 0 513M 0% /dev
tmpfs 522M 144k 522M 1% /dev/shm
tmpfs 522M 60M 463M 12% /run
tmpfs 522M 0 522M 0% /sys/fs/cgroup
tmpfs 105M 0 105M 0% /run/user/0
[root@server ~]# df -h
Filesystem Size Used Avail Use% Mounted on
/dev/vda1 50G 4.9G 42G 11% /
devtmpfs 489M 0 489M 0% /dev
tmpfs 498M 140K 497M 1% /dev/shm
tmpfs 498M 57M 441M 12% /run
tmpfs 498M 0 498M 0% /sys/fs/cgroup
tmpfs 100M 0 100M 0% /run/user/0
|
از دستور df میتوانید برای چک کردن یک فایل سیستم دلخواه نیز استفاده نمایید. برای این منظور ادرس فایل سیستم مورد نظر را پس از دستور df وارد میکنید.
برای مثال برای چک کردن درایو dev/vda1/ دستور را به شکل زیر وارد نمایید.
دستور :
|
1
|
df –h /dev/vda1
|
خروجی :
|
1
2
3
|
[root@server ~]# df -h /dev/vda1
Filesystem Size Used Avail Use% Mounted on
/dev/vda1 50G 4.9G 42G 11% /
|
برای نمایش نوع فایل سیستم های موجود از سوییچ T استفاده نمایید.
دستور :
|
1
|
df –T
|
خروجی :
|
1
2
3
4
5
6
7
8
|
[root@server ~]# df -T
Filesystem Type 1K–blocks Used Available Use% Mounted on
/dev/vda1 ext4 51474044 5065716 43770728 11% /
devtmpfs devtmpfs 500296 0 500296 0% /dev
tmpfs tmpfs 508988 140 508848 1% /dev/shm
tmpfs tmpfs 508988 57696 451292 12% /run
tmpfs tmpfs 508988 0 508988 0% /sys/fs/cgroup
tmpfs tmpfs 101800 0 101800 0% /run/user/0
|
بخاطر داشته باشید برای داشتن یک خروجی قابل درک میتوانید سوییچ ها را با ترکیب کردن استفاده نمایید.
دستور :
|
1
|
df –T –h
|
خروجی :
|
1
2
3
4
5
6
7
8
|
[root@server ~]# df -h -T
Filesystem Type Size Used Avail Use% Mounted on
/dev/vda1 ext4 50G 4.9G 42G 11% /
devtmpfs devtmpfs 489M 0 489M 0% /dev
tmpfs tmpfs 498M 140K 497M 1% /dev/shm
tmpfs tmpfs 498M 57M 441M 12% /run
tmpfs tmpfs 498M 0 498M 0% /sys/fs/cgroup
tmpfs tmpfs 100M 0 100M 0% /run/user/0
|
و در آخر نیز برای استفاده از راهنمای این ابزار دستور زیر را وارد نمایید.
دستور :
|
1
|
man df
|
یا :
|
1
|
df —help
|
برسی فضای استفاده شده توسط یک دایرکتوری و یا فایل با استفاده از دستور du
دستور du یکی از مهم ترین دستوراتی است که باید بخاطر سپرده شود. با استفاده از این دستور میتوانید فایل و یا دایرکتوری هایی که فضای سنگینی را اشغال کرده اند را پیدا کنید. شمای کلی دستور du به شکل زیر میباشد :
|
1
2
3
|
du
du /path/dir/dir
du [options] [directories and/or files]
|
دستور به تنهایی اطلاعات فضای مصرفی دایرکتوری جاری را به ما میدهد.
دستور :
|
1
|
du
|
خروجی :
|
1
2
3
4
5
6
7
|
[root@server ~]# du
12 ./.ssh
8 ./.config/htop
12 ./.config
4 ./.pki/nssdb
8 ./.pki
116 .
|
در خروجی بالا فیلد اول مقدار کیلوبایت و در خروجی دوم نیز نام فایل یا دایرکتوری نمایش داده میشود. برای نمایش میزان فضای یک یا چند دایرکتوری میتوانید از دستور زیر استفاده نمایید.
دستور :
|
1
|
[root@server ~]# du -h /etc/ /home/ /root/
|
در دستور بالا جهت نمایش خروجی قابل فهم از سوییچ h استفاده شده است. دستور بالا ابتدا حجم پوشه ذکر شده و سپس تمامی فایل های درون ان را نشان میدهد. ممکن است به علت تعداد فایل های زیاد خروجی شما بسیار زیاد باشد. برای این مورد میتوانید از سوییچ s استفاده نمایید تا فقط پوشه ها و میزان فضای اشغال شده ان نمایش داده شود.
دستور :
|
1
|
du –sh /etc/ /home/ /root/
|
خروجی :
|
1
2
3
4
|
[root@server ~]# du -sh /etc/ /home/ /root/
25M /etc/
2.3G /home/
116K /root/
|
برای نمایش تمامی پوشه ها و فایل ها از سوییچ a استفاده نمایید. در این ابزار شما امکان استفاده از wildcard را دارید. برای مثال جهت نمایش تمامی حجم تمامی پوشه های زیر شاخه میتوانید از دستور زیر استفاده نمایید.
دستور :
|
1
|
du –sh /var/*
|
خروجی :
|
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
|
[root@server home]# du -sh /var/*
4.0K /var/adm
227M /var/cache
16K /var/db
8.0K /var/empty
4.0K /var/games
4.0K /var/gopher
12K /var/kerberos
117M /var/lib
4.0K /var/local
0 /var/lock
75M /var/log
8.0K /var/logs
0 /var/mail
992K /var/named
4.0K /var/nis
4.0K /var/opt
4.0K /var/preserve
0 /var/run
604K /var/spool
36K /var/tmp
8.0K /var/var
114M /var/www
4.0K /var/yp
|
برای مثال بصورت ترکیبی و با استفاده از پایپ و دستورات sort و head میتوانید ۱۰ دایرکتوری که بیشترین فضا را دارند را پیدا کنید.
دستور :
|
1
|
du –ah /var/ | sort –n –r | head –n 10
|
خروجی :
|
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
|
[root@server home]# du -ah /var/ | sort -n -r | head -n 10
1012K /var/www/html/phpMyAdmin–4.6.4–all–languages/js/jquery/src/jquery
1004K /var/lib/mysql/mysql
992K /var/named
956K /var/www/html/phpMyAdmin–4.6.4–all–languages/themes/original
952K /var/www/html/phpMyAdmin–4.6.4–all–languages/test/libraries
916K /var/named/data
892K /var/log/cron–20161204
884K /var/www/html/roundcubemail–1.2.2/plugins/enigma
880K /var/www/html/phpMyAdmin–4.6.4–all–languages/libraries/tcpdf/tcpdf.php
864K /var/cache/yum/x86_64/7/extras/gen/primary_db.sqlite
|
برای مشاهده راهنمای دستور du میتوانید man du یا du –help را در ssh وارد نمایید تا بیشتر با این ابزار و امکانات ان اشنایی پیدا کنید.
گفتار پایانی
در مقاله بالا نحوه استفاده از دستور du و dh بصورت مختصر و کاربردی در سرور آموزش داده شد. دستورات ذکر شده در این مقاله فقط برای شما تولید گزارش میکند. برای عملیاتی شدن این دستورات میتوانید یک ترکیب از دستورات ایجاد نمایید تا بصورت عملیاتی فایل هایی که حجیم هستند بصورت خودکار حذف شود. هرچند اگر در ابتدای راه هستید توصیه میشود این عملیات را بر روی یک سرور فعال پیاده سازی نکنید. در مقالات اینده این دستورات بصورت عملیاتی آموزش داده خواهد شد تا با یک دستور فایل هایی که دارای حجم و پسوند خاصی هستند بصورت خودکار حذف شوند. در صورتی که در مورد این مقاله سوالی داشتید در بخش نظرات مطرح نمایید.
آخرین دیدگاه‌ها